هر خانهای چند پنجره دارد، اما هر پنجره «یک نوع نور متفاوت» تولید میکند.
همین تفاوت کوچک تعیین میکند کدام گیاه به خوبی رشد میکند، کدام گیاه دچار سوختگی میشود و کدام گیاه بهمرور از بین میرود.
پنجره جنوبی قویترین منبع نور طبیعی خانه است، پنجره شرقی بهترین نور قابل کنترل صبحگاهی را دارد، پنجره غربی نور عصر را با حرارت بالا همراه میکند و پنجره شمالی کمنورترین اما پایدارترین نور خانه را تأمین میکند.
به همین دلیل، بدون شناخت نور پنجرهها، انتخاب گیاه آپارتمانی شبیه انتخاب ماهی برای حوضی بدون شناخت عمق و کیفیت آب است. در مقاله قبلی ” نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی ” را بررسی کردیم. در این مقاله نور هر پنجره و گیاهان مناسب پشت پنجره های خانه را بررسی می کنیم.
آموزش تشخیص جهت پنجره با روشهای ساده

بسیاری از افراد نمیدانند پنجره خانهشان شمالی است یا جنوبی.
تشخیص جهت پنجره، اولین قدم برای انتخاب صحیح گیاه است.
۱) روش تشخیص با قطبنما
سادهترین و دقیقترین روش تشخیص پنجره استفاده از قطب نما است:
– در رو بروی پنجره بایستید.
– اپلیکیشن قطبنما را باز کنید.
– دقیقاً جهت روبهروی پنجره را بخوانید.
اگر روبهروی پنجره «South» باشد، پنجره جنوبی است و همینطور برای دیگر جهتها.
۲) روش تشخیص پنجره با طلوع و غروب خورشید
این روش بسیار کاربردی است:
طلوع از شرق شروع میشود → هر پنجرهای که صبح زود نور میگیرد، شرقی است.
غروب در غرب دیده میشود → هر پنجرهای که عصرها نور شدید دارد، غربی است.
پنجرهای که از صبح تا عصر نور دارد = جنوبی
پنجرهای که تقریباً هیچ تابشی مستقیم ندارد = شمالی
۳) تشخیص جهت پنجره با کمک قبله
در ایران، جهت قبله تقریباً جنوب غربی است.
پس:
– پنجره نزدیک قبله → جنوبی–غربی
– پنجره مقابل قبله → شمالی–شرقی
این روش بهخصوص برای خانههایی که نور مستقیم ندارند، بسیار کاربردی است.
نور پنجره جنوبی برای گیاهان

پنجره جنوبی، قویترین نور خانه را دارد. پنجره جنوبی در ایران از صبح تا عصر نور دریافت میکند و در زمستان بهترین مکان برای نگهداری گیاهان آفتابدوست است.
ویژگیهای نور پنجره جنوبی:
- نور زیاد
- شدت بالا
- ساعات طولانی تابش
- بهترین نور برای گیاهان گلدار و ابلق
- در تابستان نیاز به پرده نازک دارد.
گیاهان مناسب پنجره جنوبی
این گیاهان نور زیاد را دوست دارند و بدون آن کیفیتشان کاهش مییابد:
– کاکتوسها و ساکولنتها
– آلوئهورا
– شمعدانی
– آنتوریوم
– کالانکوئه
– بنتقنسول
– بگونیا آفتابی
– فیکوس لیراتا
– یوکا
– نخل بادبزنی
– رز مینیاتوری
– گل کاغذی (در فضای باز)
نکته فصلها و پنجره جنوبی:
– زمستان: بهترین زمان برای گیاهان گلدار
– تابستان: نور ظهر بسیار شدید است → حتماً پرده نازک لازم است
– پاییز و بهار: نور ایدهآل برای رشد اکثر گیاهان
نور پنجره شمالی برای گیاهان

کم نورترین پنجره خانه، پنجره شمالی است. پنجره شمالی تقریباً هیچ تابش مستقیمی ندارد و نور آن همیشه ملایم و یکنواخت است. این نور برای گیاهان ظریف و سایهدوست ایدهآل است.
ویژگیهای نور پنجره شمالی:
- نور کم
- بدون تابش مستقیم
- مناسب گیاهان سایهدوست
- مناسب گیاهان حساس به سوختگی
گیاهان مناسب پنجره شمالی
– زامیفولیا
– سانسوریا سبز
– پتوس سبز
– دراسنا
– کالاتیا
– مارانتا
– آگلونما
– اسپاتی فیلوم
– برگ عبایی
– سرخس بوستون
– شفلرا سبز
محدودیت های پنجره شمالی برای گیاهان
– گیاهان گلدار در پنجره شمالی گل نمیدهند.
– گیاهان ابلق بهمرور سبز میشوند.
– گیاهان آفتابدوست دچار «رشد علفی» میشوند.
نور پنجره شرقی برای گیاهان

پنجره شرقی بهترین نور برای بیشتر گیاهان آپارتمانی را دارد. پنجره شرقی نور ملایم و سالم صبحگاهی دارد. این نور برای ۹۰٪ گیاهان آپارتمانی ایدهآل است و کمترین ریسک سوختگی و حتی کمبود نور را دارد.
ویژگیهای نور پنجره شرقی:
- نور ملایم، بدون حرارت زیاد
- تابش مستقیم فقط در صبح
- مناسب گیاهان متوسطپسند و اکثر گیاهان برگسبز
گیاهان مناسب پنجره شرقی
– پتوس
– فیکوس الاستیکا
– آگلونما
– سینگونیوم
– دیفن باخیا
– شفلرا
– فیلودندرونها
– اسپاتی فیلوم
– آنتوریوم
– بگونیا رکس
– نخل شامادورا
چرا نور شرقی بهترین نور برای گیاهان است؟
- در صبح تابش ملایم دارد.
- گرمای نور کم است.
- برای گیاهان حساس ایدهآل است.
- خطر سوختگی ندارد.
نور پنجره غربی برای گیاهان

پنجره غربی، نور عصرگاهی زیبا اما خطرناک برای گیاهان دارد. پنجره غربی در تابستان یکی از خطرناکترین منابع نور است. چون نور عصر علاوهبر تابش مستقیم، گرمای زیادی نیز دارد و برگها سریعتر میسوزند.
ویژگیهای نور پنجره غربی:
- نور شدید عصرگاهی
- گرمای بالا
- مناسب گیاهان آفتابدوست
- نیاز به پرده در تابستان
گیاهان مناسب پنجره غربی
– کاکتوسها
– ساکولنتها
– کالانکوئه
– کروتون
– یوکا
– سانسوریا ابلق
– فیکوس بنجامین (با پرده نازک)
– آلوئه ورا
– فیکوس آمستل
نکته مهم پنجره غربی
برای گیاهان حساس یا سایهدوست، پنجره غربی بدترین گزینه است.
جدول جامع گیاهان مناسب برای پنجرههای مختلف خانه
| پنجره جنوبی | پنجره شمالی | پنجره شرقی | پنجره غربی |
|---|---|---|---|
| کاکتوسها | زامیفولیا | پتوس طلایی | کاکتوسها |
| ساکولنتها | سانسوریا سبز | فیکوس الاستیکا | ساکولنتها |
| آلوئه ورا | پتوس سبز | فیکوس تننته | یوکا |
| شمعدانی | آگلونما | آگلونما قرمز | سانسوریا ابلق |
| کالانکوئه | اسپاتی فیلوم | دراسنا لیمون لایم | کالانکوئه |
| بنت قنسول | دراسنا کامپکتا | سانسوریا ابلق | کروتون |
| بگونیا آفتابی | برگ عبایی | سینگونیوم | آلوئه ورا |
| یوکا | سرخس بوستون | اسپاتی فیلوم | فیکوس بنجامین (با پرده) |
| فیکوس لیراتا | سرخس نقرهای | فیلودندرون بیرکین | پاندانوس |
| نخل بادبزنی | شفلرا سبز | فیلودندرون امپریال | فیکوس آمستل |
| رز مینیاتوری | مارانتا | آنتوریوم | نخل بادبزنی |
| آدنیوم | کالاتیا | بگونیا رکس | گل کاغذی |
| گل کاغذی (تراس) | پیلهآ | نخل شامادورا | شمعدانی (فصل خنک) |
| گیاه ماداگاسکار | نخل شامادورا | کروتون | برگ انجیری آدانسونی (با فیلتر نور) |
| هاورتیا نورزیاد | نخل رافیس | کوردیلین | بگونیا واکس |
| فیکوس الاستیکا ابلق | فیلودندرون برگ قلبی | کالادیوم | رز مینیاتوری |
| پاندانوس نورزیاد | پپرومیا سبز | پپرومیا هندوانهای | سیتروسها |
| آفتابگردان مینیاتوری | عشقه | دیفن باخیا | پوتوس نئون |
| شمعدانی فضای باز | بامبو اریکا | شفلرا ابلق | گل کاغذی تراسی |
| سیتروسها | هاورتیا کمنور | گیاهان ابلق مختلف | شمشاد نورزیاد |
جمع بندی
شناخت نور پنجرهها یکی از بنیادیترین اصول در نگهداری گیاهان آپارتمانی است. هر پنجره، شخصیت نوری مخصوص خود را دارد و انتخاب گیاه مناسب برای آن، تفاوت میان یک گیاه سالم و یک گیاه ضعیف را تعیین میکند.
پنجره جنوبی قویترین منبع نور طبیعی خانه است و گیاهان آفتابدوست، گلدار و ابلق بهترین عملکرد را کنار آن دارند.
پنجره شرقی نور ملایم و سالم صبحگاهی را فراهم میکند و برای بیش از ۹۰ درصد گیاهان مناسب است.
پنجره غربی نور شدید و گرم عصرگاهی دارد و گیاهانی که تحمل نور زیاد دارند بهتر از پس آن برمیآیند.
در مقابل، پنجره شمالی کمنورترین و ملایمترین نور خانه را فراهم میکند و مأمن گیاهان سایهدوست و حساس به نور مستقیم است.
اگر جهت پنجرهها را بهدرستی تشخیص دهیم و گیاهان مناسب هر نور را بشناسیم، نهتنها ریزش برگها، سوختگی و رشد علفی کاهش مییابد، بلکه گیاهان بهمرور پرپشتتر، شادابتر و مقاومتر میشوند.
نور، قدرتی است که اگر سازگار با نیاز گیاه انتخاب شود، خانه یا محل کار را به فضای سبز زنده و پایداری تبدیل میکند.
ما در گلخانه ایران، تمامی خدمات پرستاری گیاهان آپارتمانی، تهیه و کاشت گیاهان داخلی و بیرونی را برای ساختمان ها، سازمان ها، شرکت ها، هتل ها، رستوران ها، بانک ها و… ارائه می دهیم. کافی است با شماره ۰۹۲۲۴۱۸۳۱۳۷ تماس بگیرید.
پاسخ به سوالات متداول
سادهترین روش استفاده از اپلیکیشن قطبنماست.
اگر نور صبح را میبینید، پنجره شرقی است.
اگر عصر نور شدید دارید، پنجره غربی است.
اگر از صبح تا عصر نور دارید، جنوبی است.
اگر تابش مستقیم ندارید، شمالی است.
پنجره شرقی؛ چون نور ملایم، سالم و بدون خطر سوختگی دارد.
برای گیاهان حساس مانند کالاتیا، پپرومیا، اسپاتیفیلوم و آنتوریوم بهترین انتخاب است.
بیشترشان بله.
گیاهان رنگی و گلدار برای تثبیت رنگ و گلدهی به نور زیاد نیاز دارند.
ولی در تابستان باید با پرده نازک نور را فیلتر کرد تا برگها نسوزند.
گیاهان سایهدوست مانند: زامیفولیا، سانسوریا سبز، پتوس سبز، آگلونما، اسپاتی فیلوم، سرخسها، مارانتا و کالاتیا.
این پنجره برای گیاهان ابلق، گلدار و آفتابدوست مناسب نیست.
در تابستان بله.
نور عصرگاهی شدید و همراه با حرارت است و سریع باعث سوختگی، لکههای قهوهای و خشک شدن برگها میشود.
گیاهان نورزیاد مانند یوکا، آلوئه ورا و کاکتوسها گزینههای مناسبتری هستند.
نشانههای کمبود نور عبارتاند از:
– دراز و علفی شدن ساقه
– کوچک شدن برگهای جدید
– تغییر رنگ برگهای ابلق به سبز
– توقف گلدهی
– زردی و ریزش برگهای پایین
– سوختگی و لکههای قهوهای
– سفیدشدگی یا رنگپریدگی برگها
– چروکیدگی، خشک شدن و ریزش
– افتادگی برگها در اواسط روز
– بافت شکننده در لبه برگها
میتوانید گیاهان سایهدوست انتخاب کنید یا از نور مصنوعی مخصوص رشد گیاه استفاده کنید.
نورهای LED رشد، لوکس کافی (۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ لوکس) را بهخوبی تأمین میکنند.
نور صبح شدت کمتری دارد، دما پایینتر است، و گیاه بدون خطر سوختگی انرژی کافی دریافت میکند.
این پنجره بهترین بالانس نور و دما را فراهم میکند.
در پنجره جنوبی بله؛
در تابستان بهتر است پرده نازک استفاده شود تا نور مستقیم ظهر باعث سوختگی نشود، اما در زمستان همان نور مستقیم بهترین نور ممکن است.
در پنجره شمالی و شرقی معمولاً جابهجایی لازم نیست.
منبع:
اینمقاله به کمک مقاله انگلیسی Phototropism – Wikipedia نوشته شده است.
میزان امتیاز از راست به چپ افزایش می یابد.
میانگین امتیاز ۰ / ۵. تعداد آرا: ۰
هیچ امتیازی ثبت نشده است. شما اولین امتیاز دهنده باشید!



